โรคชิคุนกุนยา หรือ โรคไข้ปวดข้อยุงลาย
โรคชิคุนกุนยา (Chikungunya) หรือ โรคไข้ปวดข้อยุงลาย เป็นที่รู้จักนานกว่า 60 ปี นับป็นโรดเก่าที่อุบัติขึ้นมาใหม่ โรคนี้เกิดจาก เชื้อไวรัส Chikungunya เป็นไวรัสคนละกลุ่มกับไข้เลือดออกและไข้ไวรัสซิก้า ชิคุนกุนยา (Chikungunya) เป็นภาษามากอนดี แปลว่า ตัวโค้งงอ ผู้ป่วยจะมีอาการไข้สูง มีผื่น ปวดข้อมากจนตัวโค้งงอ จึงตั้งชื่อโรคนี้ตามลักษณะอาการของผู้ป่วย พาหะของโรค (Vector) ได้แก่ ยุงลายบ้าน และยุงลายสวน สำหรับยุงลายสวนนั้นพบได้บ่อยในบริเวณที่มีต้นไม้หนาแน่น โรคชิคุนกุนยา จะมีอาการค่อนข้างเฉียบพลัน โดยมีระยะฟักตัวของโรค 3 - 7 วัน (หลังจากโดนยุงกัด)
อาการ
- มีไข้สูงได้ถึง 39 - 40 องศาเซลเซียส โดยจะมีไข้อยู่ประมาณ 3 วัน
- เจ็บปวดตามข้อ โดยข้อที่ปวดจะเป็นข้อเล็กๆ เช่น ข้อนิ้วมือ บางรายอาจปวดข้อใหญ่ได้ เช่น ข้อเข่า ข้อเท้า เป็นต้น ทำให้ลงน้ำหนัก หรือเดินลำบาก
- มีผื่นขึ้นทั่วตัว คล้ายหัดในเด็ก
- ตาแดง
- อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตัว
การตรวจวินิจฉัย
การตรวจเลือด เซรั่ม หรือพลาสมาของผู้ป่วย เพื่อตรวจหาไวรัส RNA ตรวจภูมิต้านทานตอบสนอง ต่อไวรัส IgG และ IgM ซึ่งภูมิดังกล่าวมีลักษณะค่อนข้างจำเพาะ ไม่มีปฏิกิริยาข้ามกลุ่มไปไวรัส ชนิดอื่น เช่น ไข้เลือดออกหรือไข้ไวรัสซิก้า
- ไวรัส RNA ตรวจพบได้ดีภายใน 5 วันหลังมีไข้
- ภูมิต้านทาน IgM ส่วนใหญ่ตรวจพบได้หลัง 5 วันไปแล้ว
- รักษาตามอาการของผู้ป่วย โดยการวินิจฉัยของแพทย์
- อาจให้ยาแก้ปวด และยาในกลุ่มต้านอักเสบในผู้ป่วยที่มีอาการปวดข้อ
การป้องกัน
ปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนป้องกันโรคชิคุนกุนยา (Chikungunya) ดังนั้น การป้องกันที่ดีที่สุด คือ การทำลายแหล่งลูกน้ำยุงลาย เพื่อป้องกันการแพร่กระจายพันธุ์ของยุง และการป้องกันไม่ให้ยุงกัด
วิธีการป้องกันการแพร่กระจายพันธุ์ของยุงลาย
- ไม่ปล่อยให้มีน้ำขังตามจุดต่างๆ รอบบ้าน (กรณีทำลายแหล่งน้ำขังไม่ได้ให้เติมทรายอะเบต)
- หากมีอ่างน้ำประดับบริเวณบ้าน ควรเลี้ยงปลาหางนกยูง เพื่อป้องกันการวางไข่ของยุงลาย
- ตัดหญ้าให้เตี้ย
วิธีป้องกันยุงกัด
- ติดตั้งมุ้งลวด หรือใช้มุ้งเวลานอน
- ใช้ยาทากันยุงที่มีส่วนผสมของ DEET ที่ร่างกาย (ข้อห้ามเด็กอายุน้อยกว่า 2 ปี) รวมถึงควรฉีดสเปรย์ยากันยุงที่ใช้กลิ่นไล่ยุงใส่เสื้อผ้าที่เราสวมใส่เพื่อป้องกันอีกชั้นหนึ่งด้วย
- สวมเสื้อแขนยาวและกางกงขายาวสีขาว หรือสีจาง เมื่อจำเป็นต้องออกไปบริเวณที่มียุงชุม ไม่ควรใส่เสื้อผ้าสีเข้มหรือดำที่ยุงชอบ
โรงพยาบาลบางปะกอก 9 อินเตอร์เนชั่นแนล สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมโทร. 1745
