ทำงานหนัก เครียด ไม่พัก เสี่ยงหัวใจขาดเลือด

หัวใจขาดเลือด คือ ภาวะที่มีเลือดและออกซิเจนไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่เพียงพอ ส่งผลให้ ‘กล้ามเนื้อหัวใจตาย’ และเมื่อกล้ามเนื้อหัวใจตาย การบีบตัวของหัวใจก็จะลดลง เกิดภาวะหัวใจล้มเหลว หรือที่เรียกว่า หัวใจวาย มีน้ำท่วมปอด ซึ่งภาวะหัวใจล้มเหลวเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญต่อภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะรุนแรง ที่คนทั่วไปได้ยินในชื่อ หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันและเสียชีวิตได้ โดยสาเหตุสำคัญที่ทำให้หัวใจขาดเลือดก็คือ หลอดเลือดหัวใจตีบ-ตัน’ นั่นเอง

 

• ผู้ที่สูบบุหรี่
• ผู้ที่มีความเครียดสะสมเรื้อรัง
• ผู้ชายที่อายุ 45 ปีขึ้นไป
• ผู้หญิงที่อายุ 55 ปีขึ้นไป หรือหลังวัยหมดประจำเดือน
• ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน ไขมันสูง ความดันโลหิตสูง
• ผู้ที่เป็นโรคอ้วน
• ผู้ที่ไม่ค่อยออกกำลังกาย
• ผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคหัวใจขาดเลือด

   หัวใจเปรียบเหมือนปั๊มน้ำที่ปั๊มเลือดจากร่างกาย โดยนำเลือดเสียหรือเลือดดำส่งไปที่ปอด ขณะที่ปอดก็ทำหน้าที่เหมือนโรงงานซักฟอก คอยฟอกเลือดด้วยการเติมออกซิเจนเข้าไปให้กลายเป็นเลือดดีหรือว่าเลือดแดง แล้วส่งกลับไปที่หัวใจ จากนั้นหัวใจก็จะบีบตัวเพื่อลำเลียงเลือดดีไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย

 

    เมื่อไหร่ที่หัวใจบีบตัวได้ไม่ดี เลือดดีจากปอดก็จะไม่สามารถไหลกลับไปยังหัวใจได้เต็มที่ จึงมีเลือดคั่งอยู่ที่ปอด ที่เรามักเรียกกันว่า ‘น้ำท่วมปอด’ นั่นเอง และเมื่อน้ำท่วมปอดจะทำให้มีอาการเหนื่อยหอบ หายใจไม่ออก เมื่อไม่สามารถหายใจได้อย่างเต็มที่ ออกซิเจนในเลือดก็จะลดลง เสี่ยงต่อการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน และหัวใจเต้นผิดจังหวะหลายชนิด รวมถึงหัวใจเต้นผิดจังหวะรุนแรงด้วย ซึ่งที่กล่าวมาทั้งหมดทำให้คุณภาพชีวิตแย่ลง และเพิ่มอัตราการเสียชีวิตด้วย

 

• เจ็บแน่นหน้าอก โดยเฉพาะเวลาออกแรงหรือทำงาน
• เหนื่อยง่ายกว่าปกติ
• ใจสั่น ใจเต้นเร็ว
• หน้ามืด เป็นลม
• รู้สึกอึดอัด หายใจไม่เต็มอิ่ม หายใจไม่สะดวก โดยเฉพาะเวลานอนราบ และดีขึ้นเมื่อลุกนั่ง

หากเริ่มมีอาการที่เป็นสัญญาณเตือน อย่ารีรอ! ให้รีบติดต่อเรียกรถพยาบาล โทร.1669 หรือ 1745 เพราะการปฐมพยาบาลระหว่างเดินทางมายังโรงพยาบาลจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะต่างๆ ที่อาจมีอันตรายถึงชีวิตได้

 

    นักกีฬาหรือผู้ที่ออกกำลังกายเป็นประจำ หัวใจจะได้รับการฝึกให้ทำงานหนักอย่างสม่ำเสมอ แต่รู้หรือไม่ว่า การหักโหมออกกำลังกายอย่างหนัก ทำให้เกิดการอักเสบทุกส่วนของร่างกาย ร่วมทั้งหัวใจ ทั้งหัวใจห้องบน และหลอดเลือดหัวใจ การเกิดการอักเสบที่หัวใจห้องบนเสี่ยงต่อการเกิดหัวใจห้องบนสั่นพริ้วที่เรารู้จักกันในชื่อ AF หรือ atrial fibrillation ทำให้เกิดลิ่มเลือดในหัวใจ ซึ่งอาจหลุดไปอุดตันหลอดเลือดสมอง เกิดเป็นอัมพฤกษ์ หรืออัมพาตส่งผลเสียต่อร่างกายและคุณภาพชีวิตได้ การอักเสบที่เกิดจากการออกกำลังกายที่หนักเกินไปสามารถเกิดกับหลอดเลือดหัวใจได้เช่นกัน ทำให้เส้นเลือดหัวใจตีบก่อนระยะเวลาที่ควรจะเป็น ส่งผลให้เกิดกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดได้ในที่สุด

 

ในส่วนของคนทำงาน การทำงานหามรุ่งหามค่ำ ทำให้เกิดภาวะเครียดสะสม แม้ว่าในความเป็นจริงแล้วความเครียดก็มีข้อดี คือกระตุ้นให้เกิดการตื่นตัว แต่เมื่อใดก็ตามที่ความเครียดนั้นกลายเป็นความเครียดสะสม ก็จะเริ่มส่งผลเสีย ความเครียดจะทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนเพื่อกระตุ้นให้เกิดการสร้างน้ำตาลและนำไขมันออกมาเผาผลาญเป็นพลังงานมากขึ้น เมื่อระบบต่างๆ ของร่างกายถูกกระตุ้นให้ทำงานอย่างต่อเนื่อง ก็เหมือนรถยนต์ที่ขับระยะทางไกลๆ นานๆ เครื่องก็มีโอกาสพังสูง ร่างกายก็เช่นกัน เมื่อถูกกระตุ้นให้ทำงานอย่างไม่หยุดพัก สุดท้ายก็เกิดสารพัดโรคตามมา และไม่ใช่แค่โรคหลอดเลือดหัวใจ แต่ยังรวมไปถึงโรคหลอดเลือดสมอง และโรคอื่นๆ ได้ด้วย

 

• เริ่มต้นจากการดูแลสุขภาพโดยรวมตั้งแต่การรับประทานอาหารที่พอเหมาะทั้งชนิด และปริมาณ ออกกำลังกายแบบแอโรบิคสม่ำเสมออย่างน้อยวันละ 30 นาที 5 วันต่อสัปดาห์
• หากมีโรคประจำตัว ควรรักษาและพบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ ถ้าสังเกตุว่ามีความผิดปกติเกิดขึ้นควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการตรวจและรักษาอย่างทันท่วงที
• สิ่งที่ขาดไม่ได้คือการตรวจคัดกรองสุขภาพ โดยเฉพาะระบบหัวใจและหลอดเลือดอย่างสม่ำเสมอ เพราะโรคหัวใจหลายชนิดสามารถตรวจพบ และรักษาได้ตั้งแต่ยังไม่แสดงอาการ