เมื่อลูกโตเร็วเกินวัย แค่ไหนที่ต้องรักษา?
ลูกเข้าสู่วัยเจริญเติบโตพัฒนาการที่สมวัยเป็นเรื่องดี แต่หากลูกตกอยู่ในภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัยอาจไม่ใช่เรื่องดีนัก เพราะสิ่งที่น่ากังวลคือ หากพ่อแม่ขาดความรู้ความเข้าใจ อาจส่งผลต่อร่างกายและจิตใจของลูกมากกว่าที่คิด การใส่ใจสัญญาณเตือนเพื่อตรวจเช็กว่าลูกตกอยู่ในภาวะหนุ่มสาวก่อนวัยจึงเป็นสิ่งสำคัญ
รู้จักเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย
สภาวะที่เด็กโตเร็วกว่าปกติ (Precocious Puberty) พบได้ในเด็กทั้งเพศหญิงและชาย วินิจฉัยเมื่อเด็กหญิงเริ่มมีหน้าอกก่อนอายุ 8 ปี หรือเด็กชายมีอัณฑะขยายขนาดใหญ่ก่อนอายุ 9 ปี รวมถึงมีลักษณะ “เข้าหนุ่มสาว” อื่นๆ เช่น มีกลิ่นตัว มีขนรักแร้หรือขนหัวหน่าว มีส่วนสูงเพิ่มขึ้นเร็ว ภาวะนี้จะพบในเด็กหญิงมากกว่าเด็กชาย พ่อแม่ผู้ปกครองจำเป็นที่จะต้องหมั่นสังเกต
สาเหตุของภาวะเป็นหนุ่มเป็นสาวก่อนวัย
- กรรมพันธุ์ ถ้าพ่อแม่มีประวัติเข้าสู่วัยหนุ่มสาวเร็ว เช่นพ่อเสียงแตกเร็ว หรือแม่มีประจำเดือนเร็ว ลูกก็อาจจะเป็นหนุ่มเป็นสาวเร็วได้
- ภาวะโภชนาการ เด็กอ้วน ซึ่งปัจจุบันพบมากขึ้นจากการที่กินอาหารไม่ถูกสุขลักษณะ เช่น ชอบทานของกรอบ ทอด มัน อาหารไขมันสูง อาหารจานด่วน ก็ส่งผลให้เข้าสู่วัยภาวะเป็นสาวเร็วกว่าปกติ
- การได้รับสารหรืออาหารที่มีฮอร์โมนปนเปื้อน
- มีพยาธิสภาพ
- พยาธิสภาพในสมอง เกิดจากสมองและต่อมใต้สมองทำงานผิดปกติ เช่น เนื้องอก สมองขาดออกซิเจน การติดเชื้อในสมอง หรือเคยได้รับการฉายรังสี ทำให้มีการหลั่งฮอร์โมนเพศเร็วกว่าวัยอันควร
- พยาธิสภาพในต่อมเพศ เช่น ความผิดปกติของรังไข่ในเด็กหญิงก็จะทำให้มีการสร้างฮอร์โมนเพศมากขึ้น
- ไม่มีสาเหตุ พบบ่อยที่สุด
เช็กสัญญาณเตือน...!!
เด็กผู้ชายมีอาการเหล่านี้ก่อนอายุ 9 ขวบ | เด็กหญิงมีอาการเหล่านี้ก่อนอายุ 8 ขวบ |
|
|
ผลกระทบกับเด็ก…จากภาวะที่แตกต่าง
ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นก่อนวัย และความต่างจากเพื่อนในวัยเดียวกัน อาจทำให้ลูกเราปรับตัวไม่ทัน จึงส่งผลให้เกิดปัญหาด้านต่างๆ ตามมาได้
- ด้านร่างกาย อาจส่งผลให้หยุดสูง
การที่เด็กเข้าวัยหนุ่มสาวเร็วกว่าปกติ ทำให้เกิดการเชื่อมปิดกระดูกเร็ว ส่งผลให้ความสูงน้อยกว่าพันธุกรรม
- ด้านจิตใจ
แม้ว่าสรีระภายนอกของเด็กจะเป็นหนุ่มเป็นสาวแล้ว แต่ภายในจิตใจก็ยังคงเป็นเด็ก ลูกเราจะรู้สึกว่าตัวเองไม่เหมือนเพื่อน อาจโดนเพื่อนล้อ ส่งผลให้เด็กขาดความมั่นใจ มีพฤติกรรมแยกตัว หรือในเด็กผู้ชายบางรายอาจมีพฤติกรรมก้าวร้าว อารมณ์รุนแรง และแสดงออกเรื่องอารมณ์ทางเพศในทางที่ไม่ถูกต้อง
ลูกน้อยต้องตรวจหรือไม่...??
เมื่อสงสัยว่าเด็กเป็นหนุ่มสาวก่อนวัยให้รีบเข้ารับการตรวจร่างกายกับกุมารแพทย์ต่อมไร้ท่อในทันที โดยแพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกายและประเมินการเจริญเติบโตของเด็ก ตามขั้นตอนดังนี้
- ตรวจอายุกระดูก โดยทำการเอ็กซเรย์ที่กระดูกข้อมือซ้าย เพื่อประเมินว่ามีอายุกระดูกล้ำหน้ากว่าอายุจริงหรือไม่ ซึ่งจะส่งผลกระทบกับความสูงสุดท้ายเมื่อเป็นผู้ใหญ่
- ตรวจ MRI สมองเพื่อหาสาเหตุของโรคเป็นหนุ่มสาวก่อนวัย (ในผู้ป่วยบางรายที่มีข้อบ่งชี้เท่านั้น)
- ตรวจเลือดวัดระดับฮอร์โมนเพศ
- อัลตราซาวด์ช่องท้อง เพื่อหาสาเหตุและประเมินขนาดมดลูกและรังไข่
การรักษา
ใช้ยาฮอร์โมนช่วยชะลอวัยสาว เพื่อคืนความสูงให้แก่เด็กตามศักยภาพทางพันธุกรรม หากคุณพ่อคุณแม่สงสัยหรือไม่แน่ใจ ควรพาเด็กไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจอย่างเหมาะสม เพราะในบางกรณีหากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจทำให้เด็กหยุดการเจริญเติบโตก่อนวัยอันควรได้ ดังนั้นวิธีที่ดีที่สุด คือ คอยสังเกตการเจริญเติบโตและพัฒนาทางเพศของลูกน้อย ทั้งนี้การควบคุมน้ำหนักของเด็กให้เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน ซึ่งการรับประทานอาหารตามโภชนาการที่เหมาะสมรวมถึงการออกกำลังกายอย่างเป็นประจำ จะทำให้ลูกน้อยมีสุขภาพที่แข็งแรงตามวัย
สนับสนุนข้อมูลโดย : พญ.ณัฏฐนันท์ เศรษฐสิริโภคิน กุมารแพทย์เฉพาะทางสาขาระบบต่อมไร้ท่อและเมตาบอลิสม
ศูนย์การแพทย์ : ศูนย์กุมารเวชกรรม โรงพยาบาลบางปะกอก 9 อินเตอร์เนชั่นแนล
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โทร. 1745 ต่อ ศูนย์กุมารเวชกรรม