คำนวณดัชนีมวลกาย ต้องเท่าไหร่เรียกว่าอ้วน?

มาทำความรู้จักกับคำว่า “ค่าดัชนีมวลกาย” กัน

   ค่าดัชนีมวลกาย (BMI : Body Mass Index) เป็นข้อมูลดัชนีทางคณิตศาตร์ที่ใช้การวัดจากน้ำหนัก (Weight) และส่วนสูง (Height) นำมาคำนวณค่า BMI เพื่อหาค่าผลลัพธ์ของปริมาณไขมันทั้งหมด เมื่อหาคำนวณมวลร่างกายได้แล้วแพทย์จะนำคำตอบไปประเมินสภาวะลักษณะร่างกายของผู้ใช้บริการว่าเกณฑ์น้ำหนักจะถูกประเมินอยู่ในระยะร่างกายรูปแบบใด เรียกได้ว่าเป็นค่าความหนาของร่างกาย ใช้เป็นมาตรฐานในการประเมินภาวะอ้วนหรือผอมในผู้ใหญ่ตั้งแต่อายุ 20 ปีขึ้นไป ซึ่งคำนวณได้จาก การใช้น้ำหนักตัวเป็นกิโลกรัมและหารด้วยส่วนสูงที่วัดเป็นเมตรยกกำลังสองซึ่งใช้ได้ทั้งผู้หญิงและผู้ชาย ดังสูตรต่อไปนี้ 

คำนวณ BMI ด้วยตนเอง 

วิธีคำนวณ BMI ในการหาค่าดัชนีมวลกาย = น้ำหนักตัว [กิโลกรัม] ÷ ส่วนสูง [เมตร] ยกกำลังสอง 

ยกตัวอย่างเช่น  ผู้หญิง น้ำหนัก 65 กิโลกรัม ส่วนสูง 155 เซนติเมตร 
               ดัชนีมวลกาย (BMI) = 65 ÷ [1.55 x 1.55]                   
               ดัชนีมวลกาย (BMI) = 27.05 

   จากตัวอย่างข้างต้น BMI 27.05 สำหรับคนเอเชียจะอยู่ในช่วงของ 25.00 - 29.99  ซึ่งจัดได้ว่าเข้าข่ายอ้วนแล้ว  สำหรับตารางดัชนีมวลกายนี้สาเหตุที่จำเป็นต้องแยกระหว่างชาวอเมริกัน ยุโรป แอฟริกัน และชาวเอเชีย เนื่องจากคนเอเชียจะมีรูปร่างสรีระที่เล็กกว่าชาวอเมริกัน ยุโรป และแอฟริกันมาก จึงจำเป็นต้องปรับช่วงของดัชนีมวลกายให้ตรงกับโครงสร้างร่างกายของคนเอเชีย ดังในตาราง

   หมายเหตุ ค่า BMI จากโปรแกรมคำนวณนี้ เป็นค่าสำหรับชาวเอเชียและคนไทย ซึ่งอาจแตกต่างกันไปในแต่ละเชื้อชาติ ค่า BMI เฉลี่ยของหญิงไทยคือ 24.4 และของชายไทยคือ 23.1 (อายุตั้งแต่ 20 ปีขึ้นไป) 

   ในกรณีที่มีค่าดัชนีมวลกายสูง และถูกวินิจฉัยว่ามีภาวะน้ำหนักเกินหรือเป็นโรคอ้วน ก็อาจทำให้เสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพมากมาย ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง ระดับโคเลสเตอรอลและระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง โรคเบาหวานชนิดที่ 2 โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคเกี่ยวกับถุงน้ำดี โรคข้อเข่าเสื่อม ภาวะการหยุดหายใจขณะหลับหรือปัญหาในการหายใจ และโรคมะเร็งชนิดต่างๆ

   อย่างไรก็ตาม การแปลผลค่า BMI ในนักกีฬา นักเพาะกายที่มีมวลกล้ามเนื้อสูง หรือผู้ป่วยโรคตับ ไต ที่มีภาวะบวมน้ำ อาจมีค่า BMI สูงได้โดยที่ไม่ได้มีภาวะน้ำหนักเกินหรืออ้วนได้

วิธีการเพิ่มหรือลดค่า BMI 

   ค่า BMI จะแปรผันตามน้ำหนักตัว หากน้ำหนักตัวเพิ่มก็จะทำให้ค่า BMI เพิ่มขึ้น และหากน้ำหนักตัวลดก็จะทำให้ค่า BMI ลดลงเช่นเดียวกัน โดยแนวทางในการลดน้ำหนักตัวมีดังนี้ 

• เลือกรับประทานอาหารที่ไขมันไม่สูง รับประทานแป้งให้ได้ในปริมาณที่เหมาะสม และรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
• ลดอาหารประเภทข้าว แป้ง น้ำตาล ผลไม้ รวมทั้งน้ำซุป หรือน้ำแกง
• ออกกำลังกายเพื่อเพิ่มปริมาณการเผาผลาญพลังงานในแต่ละวัน โดยให้สัมพันธ์กับปริมาณอาหารที่รับประทานเข้าไป
• ควรรับประทานอาหารเช้า โดยมีผลการวิจัยมาแล้วว่าการไม่ทานอาหารเช้าทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น
• การนอนหลับมีผลต่อการเผาผลาญพลังงาน ดังนั้นควรนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ 6-8 ชั่วโมงต่อวัน
• หมั่นตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี
• สำหรับผู้ที่มีน้ำหนักตัวมาก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางเพิ่มเติม  

   ค่าดัชนีมวลกาย เป็นตัวชี้วัดมาตรฐานเพื่อประเมินสภาวะของร่างกายว่ามีความสมดุลของน้ำหนักตัวต่อส่วนสูงอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมหรือไม่ จากข้อมูลดัชนีมวลกาย องค์การอนามัยโลกทำการศึกษาพบว่าคนเอเชียที่มีค่าดัชนีมวลกายมากกว่า 23 เป็นต้นไป จะมีความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดหัวใจเพิ่มขึ้น หรือแปลได้ว่าหากคุณน้ำหนักเกินก็มีโอกาสที่จะเป็นแทรกซ้อนได้ง่ายขึ้นนั่นเอง 

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมโทร. 1745 ต่อ ศูนย์ตรวจสุขภาพและวัคซีน