ตรวจคัดกรองมะเร็งปอดด้วย LOW-DOSE CT

   มะเร็งปอด เป็นมะเร็งที่มีอัตราคร่าชีวิตผู้ป่วยเป็นอันดับต้นๆ ซึ่งไม่มีสัญญาณเตือนระยะเริ่มแรก กว่าจะรู้ก็เป็นระยะที่มะเร็งแพร่กระจายไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกาย ทำให้รักษาได้ยากและเสียชีวิตในที่สุด หากตรวจพบมะเร็งปอดได้ตั้งแต่ในระยะแรกโอกาสรักษาให้หายขาดได้จะมีสูงถึง 90%

    สาเหตุที่สำคัญของมะเร็งปอด คือ การสูบบุหรี่ การตรวจคัดกรองมะเร็งปอดจึงมักทำในคนที่สูบบุหรี่ซึ่งจัดเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงเป็นหลัก แต่เป็นที่น่าสนใจว่า มีผู้หญิงจำนวนมากที่ไม่เคยสูบบุหรี่ ไม่มีปัจจัยเสี่ยง แต่ก็เป็นมะเร็งปอด ดังนั้นการเน้นการตรวจคัดกรองแต่เฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยงสูงเท่านั้นอาจไม่เพียงพอ เพราะทำให้ไม่ได้ตรวจและไม่พบผู้ป่วยมะเร็งปอดระยะเริ่มต้นในกลุ่มนี้

     ในปัจจุบันการตรวจคัดกรองมะเร็งปอดสามารถทำได้ด้วยการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์แบบใช้ปริมาณรังสีต่ำ หรือ low-dose computed tomography (low-dose CT) ซึ่งเป็นการตรวจที่ใช้ปริมาณรังสีน้อยและใช้วิธีการถ่ายภาพสามมิติที่ให้ความละเอียดมากกว่าการตรวจเอกซเรย์ธรรมดา การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์แบบใช้ปริมาณรังสีต่ำช่วยให้

• ตรวจพบความผิดปกติได้ทันทีโดยไม่ต้องฉีดสารทึบแสง และสามารถตรวจหาก้อนมะเร็งแม้มีขนาดเล็ก นับว่าเป็นวิธีที่มีความไวและความละเอียดมากกว่าการตรวจเอกซเรย์ปอดธรรมดา
• มีความแม่นยำ สามารถตรวจคัดกรองมะเร็งปอดในระยะเริ่มต้น 
• ป้องกันอันตรายที่จะได้รับจากรังสี เนื่องจากเป็นการตรวจที่ใช้ปริมาณรังสีต่ำ

• ผู้ที่สูบบุหรี่และมีประวัติสูบบุหรี่มากกว่า 1 ซองต่อวัน เป็นเวลา 10 ปี หรือเทียบเท่า
• ผู้ที่มีอายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป
• ผู้ที่มีบุคคลในครอบครัวสูบบุหรี่หรืออยู่ใกล้ชิดกับคนสูบบุหรี่ 
• ผู้ที่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ต้องรับมลภาวะและสารพิษต่างๆ ติดต่อกันเป็นเวลานาน โดยเฉพาะสารจำพวกใยหิน (asbestos) ก๊าซกัมมันตรังสี (radon) หรือควันพิษจากรถยนต์และโรงงานอุตสาหกรรม
• ผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวทางสายเลือดเป็นโรคมะเร็งปอด
• ผู้ที่มีอาการไอเรื้อรังโดยไม่ทราบสาเหตุ

  จะเห็นได้ว่าการตรวจคัดกรองสามารถช่วยให้ค้นพบมะเร็งปอดได้เร็วขึ้นและลดอัตราการเสียชีวิตจากมะเร็งปอดได้ ดังนั้นผู้ที่มีความเสี่ยงควรมาพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อได้รับคำแนะนำ โดยแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาถึงความเหมาะสมของการตรวจ