การดูแลปฏิบัติตัวในผู้ป่วยหลังการผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียม

Hip Arthroplasty การผ่าตัดใส่ข้อเทียมบริเวณสะโพกแบ่งออกเป็น

1. Total Hip Replacement คือ การผ่าตัดทั้งหัวกระดูกฟีเมอร์ และเบ้าสะโพก โดยเอาเฉพาะส่วนของกระดูกที่ตาย หรือเสื่อมออก แล้วแทนที่ด้วยข้อเทียมเป็นชุด ที่ประกอบด้วยเบ้าเทียม และหัวกระดูกฟีเมอร์เทียมที่มีก้านต่อเพื่อเสียบลงในโพรงกระดูก
2. Hip Hemiarthroplasty คือ การเปลี่ยนข้อสะโพกเทียมเพียงด้านเดียว ซึ่งตัดเฉพาะส่วนหัวของกระดูกฟีเมอร์ออก แล้วใส่ข้อเทียมเฉพาะส่วนที่เป็นหัวกระดูกและก้านเท่านั้น

ความเสี่ยงและผลข้างเคียงของการตรวจรักษา

1. แผลผ่าตัดมีเลือดออกหรือซึม
2. ปวดข้อสะโพกมาก มีอาการบวมแดงมาก และ/หรือมีไข้
3. ต้นขาบวมและปวดมาก

การปฏิบัติตน
ข้อห้ามและข้อควรระวังหลังการผ่าตัดในระยะแรก

1. ไม่ก้มตัวลงหยิบของที่พื้นในขณะยื่นหรือนั่ง
2. ไม่นั่งไขว่ห้าง
3. ควรนั่งเก้าอี้ที่มีเบาะแข็งและควรเลื่อนตัวมาอยู่ขอบเก้าอี้ก่อนลุกขึ้นยืน ควรนั่งเก้าอี้สูง เช่น เก้าอี้บาร์ ไม่นั่งโซฟา
4. ไม่ใช้ส้วมซึม หากไม่มีต้องใช้เก้าอี้สูงสำหรับวางคร่อมคอห่าน
5. ไม่ยืนในท่าที่หันปลายเท้าเข้าหาลำตัวและหุบขาเข้า
6. ควรนอนหงายหรือนอนตะแคงโดยมีหมอนรองระหว่างขา เพื่อป้องกันไม่ให้มีการหุบขาเข้ามาหากันมากเกินไป ไม่นอนตะแคงทับขาข้างที่ผ่าตัดในช่วง 5 - 7 วันแรกหลังการผ่าตัด
7. ให้ระมัดระวังท่าทางหรือการเคลื่อนไหวที่ทำให้ลำตัวและต้นขาทำมุมน้อยกว่ามุมฉาก (90 องศา)

การปฏิบัติตัวเพื่อยืดอายุการใช้งานของข้อสะโพกเทียม

1. หลีกเลี่ยงการยกของหนัก
2. หลีกเลี่ยงการขึ้นลงบันไดที่มากเกินไป
3. รักษาน้ำหนักตัวไม่ให้มากเกินไป
4. หลีกเลี่ยงการเคลื่อนไหวที่เร็วเกินไป รวมถึงการหมุนตัวที่รวดเร็ว
5. หลีกเลี่ยงการงอข้อสะโพกมากๆ เช่น การนั่งเก้าอี้เตี้ย หรือนั่งยองๆ
6. ระวังการลื่นหกล้ม
7. ออกกำลังกายบริหารกล้ามเนื้อต้นขาอย่างสม่ำเสมอ

ท่าบริหารกล้ามเนื้อต้นขา
   การบริหารควรทำท่าละ 10 - 20 ครั้งต่อเซต และทำวันละ 2 เซต หลังการบริหารอาจประคบด้วยความเย็น เพื่อลดอาการปวดที่อาจเกิดขึ้นได้จากการบริหาร

ท่าที่ 1 นอนหงาย กางขา - หุบขา เข่าเหยียดตรง (hip abduction-adduction) เพื่อเพิ่มแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบข้อสะโพกด้านข้าง ทั้งด้านนอกและด้านใน

ท่าที่ 2 นอนหงาย ยกขาขึ้น เข่าเหยียดตรง (hip flexion with knee extension) เพื่อเพิ่มแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบข้อสะโพกด้านหน้า

ท่าที่ 3 นอนหงาย งอข้อสะโพก งอข้อเข่า (hip flexion with knee flexion) เพื่อเพิ่มแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบข้อสะโพกด้านหน้า และรอบข้อเข่า

ท่าที่ 4 นอนหงาย กระดกข้อเท้าขึ้นและลง (ankle dorsiflexion-plantarflexion) เพื่อเพิ่มแข็งแรงของกล้ามเนื้อขาท่อนล่าง
วันเวลาทำการ
เปิดทุกวันทำการ วันจันทร์ - วันอาทิตย์ เวลา 08:00 - 20:00 น.
ศูนย์เวชศาสตร์ฟื้นฟูและกายภาพบำบัด ชั้น 6 โรงพยาบาลบางปะกอก 9 อินเตอร์เนชั่นแนล
ติดต่อสอบถาม
โทรศัพท์ : 02-109-9111 ต่อ 10627, 10628
Call Center 1745